Biyolojik Mücadelede Desteklemeler

Ülkemizde BM alanında yapılan çalışmalar uzun yıllar yalnızca devlet kurumları tarafından çoğunlukla araştırma projeleri şeklinde yürümüştür. Özel sektörün bu alana ilgisi ancak doksanlı yıllarda bazı Avrupa menşeli şirketlerin  yeni  pazar  arayışları  neticesinde  başlamış ve öncelikle Antalya ilindeki örtüaltı alanlarda kullanılma imkanı olan az sayıdaki faydalı böceğin ithali ile başlanmıştır. Bu nüve şeklindeki çalışmalar on yıl kadar daha çok tanıtım ve yayım şeklinde devam etmiş ve yaygınlaşma sansı bulamamıştır. Daha sonra 2005 yılında örtüaltı üretimde kullanılan BM ajanlarının yanında  uzun yıllar devlet eliyle yürütülen fakat bir türlü yaygınlaşamayan Turunçgilde BM ajanlarının özel sektör eliyle üretilmesine başlanmıştır. Aynı tarihlerde özellikle kök kanseri Agrobacteriım tumefaciens mücadelesinde kullanılan bazı biopreoaratların yaygın kullanımıyla birlikte bazı antagonistlerin, mikrobial preparatların ve bitki ekstraktlarının kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır.

Bugün için 5 tane firma bu sektörde faaliyet göstermektedir. Bunlardan 3 tanesi üretim yapabilirken diğerleri ithalatçı durumdadır. Bu firmalardan iki tanesi aynı zamanda ihracat yapmaktadır. Ülkemizde BMÜ’nin pazarı bitki besleme ürünü olarak satılan ürünler hariç 5 milyon TL civarındadır. Bu rakam yaklaşık 800 milyon TL olan BKÜ pazarının %0,6’sı oranındadır. Toplam 25-35 kişi civarında istihdam sağlayan sektörün henüz nüve aşamasında olduğu, desteklenmesi ve geliştirilmesi gerektiği ortadadır. Bugüne kadar Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 64 adet biyoteknik mücadele ürünü (Tuzak ve Feromon), 30 adet mikrobiyal preparat ve 28 adet de BM ajanı ruhsatlandırılmıştır.

BM’de en büyük destek bu alana yapılacak yatırımların desteklenmesidir. Bu yatırım desteklerinin elbette ki öncellikli olarak Ar-Ge çalışmalarına

yapılması tartışmasız doğru olanıdır. Bu nedenle özelikle başta uygulamaya yönelik Ar-Ge faaliyetleri yürüten bakalığımız araştırma kuruluşları ile üniversiteler ve özel sektör araştırma kurumlarına kaynak aktarılmalıdır. Bu gereklilikten dolayı bakanlığımız kendi araştırma bütçesinden gerek bakanlık kurumlarına gerekse özel sektöre Ar-Ge yatırım destekleri vermektedir. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü BM çalışmalarına her türlü desteği verdiği gibi bakanlığımız uygulama birimi olan Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü ise bu konularda yapılan proje başvurularını öncelikli olarak kabul etmekte ve destek vermektedir.

Türkiye’nin BM alanında yeterli Ar-Ge çalışması yapması ve aynı zamanda özel sektörün üretim için bu alana yatırım yapmasını sağlaması durumunda mevcut zengin biyolojik çeşitlilik, insan kaynağı ve ticaret kapasitesi düşünüldüğünde ülkemizin dünyanın en önemli BM teknik, teknoloji ve ürünü üreten ülkesi olması mümkündür.

Tarımsal desteklemeler bağlamında üreticilere yani BM ajanı kullananlara verilen destekleme ödemelerinin bu teknik bir kültür halini alıncaya ve maliyetleri çiftçi tarafından karşılanabilir hale gelinceye kadar devam edilmelidir. Yapılacak olan destekleme ödemeleri bir taraftan bu sahada faaliyet gösteren üretici firmalara dolaylı bir destek olarak yatırımı desteklerken diğer taraftan kimyasal kullanımı azaltarak ithalatı azaltacak ve insan sağlığını koruyarak sağlık giderlerinin azalmasına dolaylı katkı sağlayacaktır. Bütün bunlardan belki daha önemlisi ise BM yapan çiftçiler üretimde bilgi yoğun bir döneme geçecek ve artan nitelikli üretici sayısına paralel olarak Türk tarımın en büyük yapısal sorunu olan bilgiye dayalı tarım yapan üretici sınıfı oluşacaktır.

Bakanlığımızca ilk kez 2010-2011 üretim sezonunda örtüaltı bitkisel üretimde kimyasal kullanımını azaltmak amacı ile örtüaltı bitkisel üretimde biyolojik ve biyoteknik mücadele yapanlara aşağıdaki destekler verilmiştir.

a)  Tül kullananlara 70 TL/dekar

b)  Feromon + tuzak kullananlara 30 TL/dekar

c)  Tekniğine uygun olarak faydalı böcek salımı yapanlara 100 TL/dekar

ç) Tül ve feromon + tuzak kullananlara 100 TL/dekar

d)  Feromon + tuzak ve tekniğine uygun faydalı böcek salımı yapanlara 130 TL/dekar

e)  Tül ve tekniğine uygun faydalı böcek salımı yapanlara 170 TL/dekar

f)Tül, feromon tuzağı ve tekniğine uygun faydalı böcek salımı yapanlara toplam 200 Tl/dekar

2010 yılında başlatılan bu destekleme çalışmasına 2011 yılında Örtüaltında biyolojik ve biyoteknik mücadele yapanlara toplamda dekara 200TL,açıktadomatesyetiştiriciliğindeferomonkullananlaraveturunçgilde faydalı böcek kullananlara dekara 20’şer TL olarak destek verilmiş olup destekleme kapsamı açık alanı kapsayacak şekilde genişletilmiştir. 2012 yılında ise biyolojik ve biyoteknik mücadelede destekleme programı Tablo 2’de görüleceği üzere açıkta elma ve bağı içerecek şekilde genişletilmiş ve örtü altında paket 430 TL/dekar olacak şekilde destekleme miktarı örtüaltında ortalama %115, açıkta ise %50 oranında artırılmıştır.

Tablo 2. Son üç yılda Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteğindeki Durum

Destekleme kalemi	2010	2011	2012	2012 yılında % artış oranı
Tül Kullanımı	70	70	80	14
Faydalı Böcek Salınımı-Örtüaltı	100	100	250	150
Feromon +Tuzak Örtüaltı	30	30	100	233
Paket Örtüaltı	200	200	430	115
Feromon + Tuzak Kullanımı-Açık	-	20	30	50
Faydalı Böcek Salınımı-Açık	-	20	30	50
Paket Açık	-	40	60	50